αρχείο 20.01.1991-30.12.1995 (001-176)



Ολίγη ιστορία και μερικές διευκρινίσεις.
Η αρχή, λένε, είναι το ήμισυ του παντός. Το υπόλοιπο ήμισυ είναι η συνέχεια.
Η στήλη κυκλο-φ-οριακά (από την πρώτη στιγμή μ’ αυτές τις παύλες, που πολλά ερωτηματικά (!) προκάλεσαν στη συνέχεια…) εμφανίστηκε για πρώτη φορά την Κυριακή 20 Ιανουαρίου 1991 στην 9η σελίδα της καθημερινής πρωινής εφημερίδας “Ταχυδρόμος”, που εκδίδονταν στον Βόλο χωρίς διακοπή από 8 Δεκεμβρίου 1916 μέχρι Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 1996 (έτος 80ο, αρ. φύλλου 25354), επανεκδόθηκε την Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2005 και κυκλοφορεί κανονικά μέχρι σήμερα (από 23 Ιουνίου 2014 και με δευτεριάτικο φύλλο, που δεν είχε ποτέ στο παρελθόν).
Η επιλογή του “Ταχυδρόμου” έναντι της “Θεσσαλίας” (της άλλης, αιωνόβιας, πλέον, καθημερινής πρωινής εφημερίδας του Βόλου) ήταν αυτό που λέμε “συνειδητή” (…λες και υπήρχε περίπτωση να ήταν ασυνείδητη). Διαμορφώθηκε από τρεις παράγοντες:
α) ανέκαθεν ως οικογένεια παίρναμε “Ταχυδρόμο” - ο Καρπούζας ο εφημεριδοπώλης, Θεός σχωρέσ’ τον, μας τον πετούσε στην αυλή κάθε πρωί πλην Δευτέρας που δεν εκδίδονταν, από τότε που θυμάμαι τον κόσμο μέχρι και την τελευταία μέρα της έκδοσής του. Υπήρχε, λοιπόν, κατ’ αρχήν, έντονο το στοιχείο της παράδοσης, παράγοντας πρώτος.
β) ιδιοκτήτης και ψυχή του “Ταχυδρόμου” ήταν, εκείνη την περίοδο, ένας απ’ τους πιο δραστήριους φωνακλάδες που έχω γνωρίσει, ο Αλέκος Πώποτας, Θεός σχωρεσ’ τον κι αυτόν, τον αποχαιρέτησα με δυο λόγια εκ μέρους του Τρένου στις 20 Σεπτεμβρίου 1992 στον Άγιο Κωνσταντίνο. Με τον κυρ-Αλέκο ήμασταν μαζί στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου “Φίλοι του Τρένου Βόλου-Πηλίου” από τον Νοέμβριο 1983 και τολμώ να πιστεύω ότι όπως εκείνος είχε κατακτήσει τον σεβασμό μου, έτσι κι εγώ είχα την εκτίμησή του και, αν κι ακούγεται λίγο “βαρύ”, την αγάπη του (γιος του είναι ο σημερινός εκδότης-διευθυντής του "Ταχυδρόμου" Γιώργος Πώποτας). Εκείνος, λοιπόν, διαρκώς με “τσιγκλούσε” να γράψω κάτι, να κάνω κάτι μόνιμο, “όλη η εφημερίδα δικιά σου”, μού ‘λεγε με τη γνωστή γαλαντομιά του. Δεύτερος, άρα, παράγοντας, η πρόσβαση και η ενθάρρυνση σ’ αυτήν.
γ) οι δυσκολίες στην έκδοση του “Ταχυδρόμου”, αυτές οι ίδιες που οδήγησαν, τελικά,  στην διακοπή. Η ανάλυσή τους είναι άλλων ερευνητών αντικείμενο, εκείνο που εγώ καθημερινά έβλεπα ήταν μια εφημερίδα με τεράστια ιστορία να φθίνει, να μην μπορεί ούτε να ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις των αναγνωστών της για ενημέρωση και σχολιασμό, ούτε καν να προσαρμοστεί στα τεχνολογικά δεδομένα της εποχής. Η κυκλοφορία έπεφτε, οι άνθρωποι λιγόστευαν κι εγώ πίστεψα ότι η δική μου παρουσία στην εφημερίδα θα μπορούσε κάπως να βοηθήσει - ένας παλιός Βολιώτης δημοσιογράφος, συνταξιούχος αλλά όχι απόμαχος, λέει ότι οι εφημερίδες πρέπει να στηρίζονται περισσότερο στους ελεύθερους συνεργάτες και λιγότερο στους επαγγελματίες συντάκτες. Τρίτος, επομένως, παράγοντας, μία ομολογουμένως κάπως υπερφίαλη θέληση “προσφοράς βοήθειας”.
Η στήλη έμεινε στον “Ταχυδρόμο” μέχρι τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου. Στο διάστημα αυτό δημοσιεύτηκε επτά φορές, τις έξι στο κυριακάτικο φύλλο και την έβδομη στο φύλλο της Τρίτης, 5 Μαρτίου 1991. Ύστερα σταμάτησε. Για πολλούς και διάφορους λόγους, αυτή η συνεργασία που ξεκίνησε μέσα από τόσο καλές προθέσεις, δεν μπόρεσε να “περπατήσει” καλά.
Οι άνθρωποι της “Θεσσαλίας”, με την οποία είχα επίσης άριστη συνεργασία σε επίπεδο επιστολών, άρθρων κλπ., είχαν από την αρχή, είναι αλήθεια, εκδηλώσει την επιθυμία να φιλοξενήσουν αυτοί την στήλη. Θυμάμαι ιδιαίτερα τον δημοσιογράφο Δημήτρη Μπάτσιο, ο οποίος, κάθε φορά που περνούσα απ’ τα γραφεία στην οδό Κρέοντος, στα Παλιά, μέσα στο οικόπεδο του παλιού μύλου Λούλη, μου έλεγε “εμείς σε θέλουμε μαζί μας” κι εγώ του ανέλυα τους λόγους για τους οποίους είχα προτιμήσει τον “Ταχυδρόμο”. Κι όταν με δική μου πρωτοβουλία η συνεργασία με τον “Ταχυδρόμο” διακόπηκε, η πρόταση επισημοποιήθηκε και από τον Θανάση Σαμαρά, Διευθυντή Σύνταξης τότε, Διευθυντή σήμερα, και από τον Βαγγέλη Τελέγκα, Γενικό Διευθυντή της εφημερίδας στο διάστημα που την ιδιοκτησία είχε ο κύριος Κώστας Λούλης.
Στο φύλλο της “Θεσσαλίας” της Παρασκευής 18 Οκτωβρίου 1991 πρωτοσέλιδα αναγγέλλεται η στήλη “κυκλο-φ-οριακά” και εγκαθίσταται στην 3η σελίδα, κάτω από την στήλη “Όφις έδηξε Θεσσαλόν” του Κώστα Τσαμπάζη και δίπλα από την στήλη “Ματιές και Γνώμες” που επιμελούνταν ο Δημήτρης Μπάτσιος.
Από τότε μέχρι και σήμερα η στήλη ζει, εξελίσσεται, διαμορφώνεται διαρκώς, μέχρι και το λογότυπό της έχει αλλάξει δεκάδες φορές, πάντα όμως με τις ενδιάμεσες παύλες έντονα παρούσες. Κάπως σαν νά ‘χει αποκτήσει μια αυτονομία, μου φαίνεται, ακόμη κι από εμένα. Κάθε Πέμπτη μεσημέρι στριμώχνεται να βγει, αδημονεί να χαραχτεί ανεξίτηλα στις μνήμες του υπολογιστή, για να πάρει μετά τον δρόμο της εκτύπωσης. Εκφράζει ακριβώς τη στιγμή κατά την οποία γράφεται - χτες ή αύριο ή μετά από μία ώρα είναι βέβαιο πως θα ήταν διαφορετική. Ισως, λέω, αυτή η «στιγμή» να είναι και η «δύναμή» της, γι’ αυτόν τον λόγο, άλλωστε, όταν σχεδιάζαμε αυτή την έκδοση, καταλήξαμε στην απόλυτη χρονολογική σειρά των κειμένων σε τούτο το βιβλίο – έναντι άλλων απόψεων περί επιλογής, ομαδοποιήσεων και των σχετικών.
Ποτέ η στήλη δεν έμεινε στα στενά πλαίσια τής ανάλυσης των κυκλοφοριακών προβλημάτων, με αυτή την έννοια δεν είναι ένα εγχειρίδιο κυκλοφοριακής πρακτικής, αν και πολύ συχνά ασχολείται με αμιγώς κυκλοφοριακά ζητήματα. Παίρνει συχνά απλώς αφορμές απ’ το κοινωνικό φαινόμενο “κυκλοφορία” για να προχωρήσει παραπέρα, σε ευρύτερα κοινωνικά, πολιτικά, αθλητικά, μουσικά και ότι άλλα ζητήματα απασχολούν την κοινή γνώμη ή και μόνο τον συγγραφέα της. Άλλοτε δεν χρειάζεται καν αφορμές, μπαίνει κατ’ ευθείαν σε άλλα χωράφια, που μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνονται “ξένα”. Τι είναι, όμως, ξένο και τι δικό μας σήμερα, στον αιώνα της πληροφορίας (όπου, βέβαια, η πληροφορία διασπάται και διαχέεται τόσο πολύ, που τελικά παύει να έχει αξία), στον αιώνα της απόλυτης καταπίεσης του πνεύματος από την ύλη;
Εδώ θεωρώ απαραίτητη μια διευκρίνιση. Δεν διεκδικώ κατά κανένα τρόπο τον τίτλο του “πνευματικού ανθρώπου”, αν και δεν έχω καταλάβει τελείως το πώς αυτός απονέμεται ή κατακτάται και τι ακριβώς αντιπροσωπεύει ή το αν ισχύει ex officio. Διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις, εν πάση περιπτώσει. Διεκδικώ απλά το δικαίωμα της έκφρασης. Συχνά, χαριτολογώντας, κατατάσσω τον εαυτό μου στην “σκεπτόμενη τεχνοκρατία”. Αλλά, πάλι, αυτός ο όρος “τεχνοκρατία” είναι θετικός ή αρνητικός προσδιορισμός; Και τι θα πει «σκεπτόμενη»;
Τέτοια και παρόμοια ερωτήματα απασχολούν κατά καιρούς τη στήλη. Η οποία, επιτέλους, δεν έχει καμία υποχρέωση να απολογηθεί για τίποτε. Υπάρχει γιατί έτσι της αρέσει! Και γιατί αρέσει στους εβδομαδιαίους αναγνώστες της.
Σήμερα η στήλη αριθμεί 806 συνέχειες, (Τετάρτη 22 Απριλίου 2015, έτος 105ον, αρ. φύλλου 31.662), πάντα στην “Θεσσαλία”, που στο μεταξύ άλλαξε δύο ιδιοκτησιακά σχήματα, απέκτησε πολύ χρώμα, γιόρτασε τα 100 χρόνια της το 1998 και βαδίζει φρέσκια και ωραία στον 21ο αιώνα. Στο διάβα της η στήλη κοσμήθηκε με σκίτσα άξιων Βολιωτών συναδέλφων όπως ο Τοπογράφος Μηχανικός Γιάννης Πολυμενίδης, ο Αρχιτέκτων Μηχανικός Αλέξης Βαγενάς και πιο μετά ο Πολιτικός Μηχανικός Κώστας Φλαμπούρης, που τους ευχαριστώ για μια ακόμη φορά.
Σ' αυτή την σελίδα περιλαμβάνονται τα πρώτα 176 κείμενα (001-176), που μπορεί κανείς να τα διαβάσει με τη βοήθεια του google drive, μέσω του παρακάτω συνδέσμου
Αυτά τα πρώτα 176 κείμενα εκδόθηκαν το 2001 σε βιβλίο (ιδιωτική έκδοση, με τη βοήθεια των εκδόσεων "Κλειδάριθμος" και του παιδικού μου φίλου Κώστα Καρανικολού) , που φιλοδοξούσε να είναι ο πρώτος τόμος μιας σειράς. Μέχρι σήμερα, Απρίλιος 2015, δεν κατέστη δυνατόν να εκδοθεί δεύτερος τόμος... 
Κι αν με ρωτήσετε γιατί, τελικά, αποφάσισα να βγάλω τα κυκλο-φ-οριακά σε βιβλίο, θα σας απαντήσω ότι δεν ξέρω ακριβώς. Ίσως γιατί κάποια μέρα φύσηξε ανατολικός άνεμος (ξέρετε, αυτός που φέρνει την Μαίρη Πόππινς). Ίσως πάλι γιατί ήθελαν τα ίδια να περάσουν απ’ το εφήμερον της εφημερίδος στο αιώνιον του βιβλίου, το οποίον τόσον ωραίον κόσμημα αποτελεί για κάθε σύγχρονο σπίτι (ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης). Ίσως για να τα διαβάσουν πιο εύκολα τα παιδιά μου και τα παιδιά σας και ν’ αποκτήσουν έτσι μιαν εικόνα του τι περίπου συνέβαινε στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Βόλου, στην Μαγνησία, στην Ελλάδα και στον Κόσμο, στα τέλη του 20ου αιώνα και στις αρχές του 21ου.
Οι δημοσιεύσεις συνεχίζονται αδιατάρακτα στην "Θεσσαλία": Τετάρτη 22 Απριλίου 2015, κυκλο-φ-οριακα 806, στην Αρχική Σελίδα του ιστολογίου.


κυκλο-φ-οριακα 001 έως 176 (20 Ιανουαρίου 1991-30 Δεκεμβρίου 1995)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου